Terapia narzędziowa tkanek miękkich IASTM
Terapia narzędziowa tkanek miękkich IASTM (Instrument Assisted Soft Tissue Mobilization) to nowoczesna metoda rehabilitacyjna, która zyskuje coraz większą popularność wśród terapeutów i pacjentów. Dzięki zastosowaniu specjalistycznych narzędzi, IASTM ma na celu przywrócenie właściwego napięcia w tkankach głębokich i powierzchownych warstwach mięśni oraz w tkance łącznej. Dzięki terapii możliwe jest skuteczne mobilizowanie tkanek miękkich za pomocą specjalnie zaprojektowanych instrumentów z chirurgicznej stali nierdzewnej, co przekłada się na poprawę funkcji ruchowych oraz redukcję bólu.
Czym jest terapia narzędziowa tkanek miękkich IASTM (Instrument Assisted Soft Tissue)?
Terapia tkanek IASTM to technika, która wykorzystuje narzędzia wykonane z wysokiej jakości stali chirurgicznej. Te specjalnie zaprojektowane instrumenty pozwalają terapeucie na precyzyjne diagnozowanie i leczenie dysfunkcji układu mięśniowo-powięziowego.
Narzędzia te mają różne kształty i powierzchnie, co umożliwia pracę zarówno na tkankach powierzchownych, jak i głębszych. Dzięki nim terapeuta może skutecznie identyfikować obszary zrostów oraz napięcia, które mogą prowadzić do bólu i ograniczenia ruchomości.
Charakterystyka narzędzi IASTM
Narzędzia do terapii IASTM są wykonane z wysokiej jakości stali chirurgicznej nierdzewnej.
Główne cechy narzędzi IASTM
- Narzędzia ze stali nierdzewnej chirurgicznej, co gwarantuje trwałość i higienę
- Różnorodne kształty i powierzchnie (skrobaki, guziki, rożki, łopatki) pozwalają na dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta
- Ergonomiczne uchwyty zapewniają stabilną i wygodną pracę terapeuty
- Polerowane krawędzie minimalizują dyskomfort pacjenta
Dzięki właściwościom materiału, z którego wykonane są narzędzia, terapeuta może precyzyjnie sprawdzać tkanki pacjenta, wykrywając powierzchowne zrosty i nierówności ukryte głęboko pod skórą. Rezonowanie metalu podczas ślizgu po powierzchni tkanek daje terapeucie cenne informacje zwrotne na temat ich napięcia.
Jak działa terapia IASTM?
Podczas sesji terapeutycznej, narzędzia są przesuwane po skórze pacjenta, w celu manipulacji tkanek miękkich, co powoduje mikrourazy w tkankach. Te drobne uszkodzenia stymulują procesy regeneracyjne, pobudzając krążenie krwi oraz syntezę kolagenu. W rezultacie następuje poprawa elastyczności tkanek oraz redukcja bólu. Podczas terapii nie ma możliwości przerwania ciągłości skóry pacjenta.
Mechanizm działania IASTM można opisać w kilku kluczowych punktach:
- mikrourazy - przesuwanie narzędzi po skórze powoduje mikrourazy, które aktywują naturalne mechanizmy gojenia w organizmie. Te uszkodzenia są na tyle małe, że nie wywołują bólu, ale wystarczające, aby pobudzić procesy regeneracyjne.
- pobudzenie krążenia - mikrourazy stymulują krążenie krwi w obrębie tkanek, co zwiększa dostarczanie tlenu i składników odżywczych do zranionych obszarów. Lepsze ukrwienie przyspiesza proces gojenia oraz regeneracji tkanek.
- synteza kolagenu - terapia IASTM wspomaga produkcję kolagenu w obrębie więzadeł przez fibroblasty, co jest istotne dla odbudowy tkanek łącznych. Kolagen jest kluczowym białkiem, które nadaje tkankom elastyczność i wytrzymałość
- redukcja bólu - stymulacja mechanoreceptorów w skórze i powięzi prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu. Zmniejszenie napięcia mięśniowego oraz zjawiska sklejania tkanki łącznej przyczynia się do poprawy komfortu pacjenta.
- redukuje odczuwanie bólu- w wyniku drażnienia mechanoreceptorów
Korzyści z terapii IASTM
Korzyści, jakie przynosi terapia narzędziowa:
- redukcja bólu
- zwiększenie zakresu ruchu
- przyspieszenie regeneracji
- skuteczność w terapii blizn
- uwolnienie sklejeń powięziowych
- odnowa elastyczności skóry i mięśniach
- poprawa krążenia i przepływu limfy
Kiedy stosować terapię IASTM?
To rodzaj terapii powięziowej zalecanej w przypadku:
- leczenia blizn i zrostów
- syndromu bólu mięśniowo-powięziowego
- ograniczeń ruchowych
- przewlekłego bólu
- stanów zapalnych
- tendinopatii
- łokcia tenisisty lub łokcia golfisty
- cieśni nadgarstka
- ciasnoty podbarkowej
- naderwania lub przeciążenia ścięgna Achillesa
- bólu przeciążeniowego
- zapalenia rozcięgna podeszwowego/ ostrogi piętowej
- palca trzaskającego
- nadwyrężenia mięśniowego
- zespołów bólowych kręgosłupa
Terapia tkanek miękkich znajduje zastosowanie w rehabilitacji po urazach sportowych. Skutecznie wspomaga proces gojenia tkanek oraz przywracania pełnej sprawności. W przypadku pacjentów z dolegliwościami związanymi z przeciążeniem mięśni lub stawów, takich jak zapalenie ścięgien czy ból stawów, IASTM może przynieść ulgę poprzez redukcję napięcia i poprawę elastyczności tkanek.
Terapia IASTM jest również skuteczna w pracy z osobami cierpiącymi na przewlekłe schorzenia, takie jak fibromialgia czy chroniczny ból pleców. W takich przypadkach narzędzia IASTM mogą pomóc w łagodzeniu objawów oraz poprawie jakości życia pacjentów.
Warto również zaznaczyć, że terapia ta może być stosowana jako element kompleksowej rehabilitacji pooperacyjnej, wspierając regenerację tkanek oraz minimalizując ryzyko powstawania zrostów.
Dzięki swojej wszechstronności i efektywności, IASTM staje się coraz bardziej popularnym wyborem wśród terapeutów prowadzących terapię manualną i fizjoterapeutów na całym świecie. Decyzja o zastosowaniu terapii IASTM powinna być zawsze poprzedzona dokładną oceną stanu zdrowia pacjenta oraz jego indywidualnych potrzeb.
Przeciwwskazania do terapii narzędziowej
Pomimo licznych korzyści, terapia IASTM nie jest odpowiednia dla wszystkich pacjentów. Należy unikać jej w przypadku:
- ostre stany zapalne
- infekcje skórne
- złamania kości
- ciąża (w niektórych przypadkach)
- otwarte rany
- zakrzepica
- tatuaż
- nowotwory
- stwardnienie rozsiane
Jak wykonywać terapię narzędziową IASTM?
Ważne jest przygotowanie pacjenta, uświadomieniu mu, że po terapii jego ciało może być zaczerwienione. Należy dobrać odpowiednie narzędzie w zależności od obszaru ciała i rodzaju tkanki, terapeuta powinien wybrać narzędzie o odpowiednim kształcie i gramaturze.
Ostatnim elementem powinno być sprawdzenie narzędzi- upewnienie się, że narzędzia są czyste i w dobrym stanie przed użyciem.
Techniki terapeutyczne
Podczas terapii IASTM można zastosować różne techniki:
- skanowanie (scanning) - delikatne przesuwanie narzędzia po skórze w celu zidentyfikowania obszarów z napięciem lub zrostami.
- rozgrzewanie - użycie narzędzia do delikatnego masowania tkanek w celu ich rozluźnienia.
- rozcieranie poprzeczne - technika polegająca na przesuwaniu narzędzia w kierunku prostopadłym do włókien mięśniowych, co pomaga w redukcji napięcia.
- pin & stretch - technika, w której terapeuta przytrzymuje tkankę w jednym miejscu i jednocześnie rozciąga ją w innym, co zwiększa elastyczność tkanek.
Terapia narzędziowa IASTM to innowacyjna metoda rehabilitacyjna, która łączy w sobie precyzję działania narzędzi ze skutecznością mobilizacji tkanek miękkich. Dzięki jej zastosowaniu możliwe jest nie tylko łagodzenie objawów bólowych, ale także przywracanie pełnej funkcjonalności ciała. Zyskuje ona coraz większe uznanie wśród terapeutów i pacjentów jako efektywne wsparcie w procesie rehabilitacji.
Piśmiennictwo:
- MGRWOJCIECHGÓREK“IASTM–nowykierunek wbranży fizjoterapii czy chwilowa moda?” Wiedza w praktyce, rehabilitacja 5/2017
- Jooyoung Kim, Dong Jun Sung, Joohyung Lee “Therapeutic effectiveness of
instrument-assisted soft tissue mobilization for soft tissue injury: mechanisms and practical application” Journal of Exercise Rehabilitation 2017;13(1):12-22
