Łokieć tenisisty - objawy, metody leczenie łokcia tenisisty oraz profilaktyka
Łokieć tenisisty to entezopatia nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Schorzenie to występuje w obrębie stawu łokciowego. Według szacunków uraz dotyka 1-3% populacji osób dorosłych i są to najczęściej osoby między 35 a 55 rokiem życia.
Strukturą, którą dotyczy najczęściej jest ścięgno mięśnia prostownika nadgarstka krótkiego. Głównie objawia się bólem w obrębie stawu łokciowego, a dokładniej ból po bocznej stronie stawu łokciowego. Ból łokcia może nasilać się przy wykonywaniu ruchów ręką takich jak np. podnoszenie szklanki z wodą czy podawanie ręki na powitanie. Może on także promieniować do przedramienia i nadgarstka. Dokładniej dotyka także:
- ścięgna mięśni prostownika promieniowego nadgarstka długiego
- ścięgna prostownika łokciowego nadgarstka
- ścięgna prostownika palców
Dolegliwości występują najczęściej z powodu pracy, w której codziennie wykonywane są te same czynności w nieergonomicznej pozycji dla nadgarstków i łokci. Powtarzające się ruchy nie pozwalają całemu stawowi i otaczającym go ścięgnom na odpowiedni odpoczynek, co może prowadzić do coraz większych obciążeń, a w efekcie do uszkodzeń i degeneracji. Często również choroba ta wiąże się ze zwężeniem naczyń krwionośnych, co może obniżyć zdolność regeneracji tkanek.
Przyczyny powstawania łokcia tenisisty
Wcześniej uważano, że przyczyną łokcia tenisisty są ścięgna. Aktualny stan wiedzy medycznej przyczyn upatruje w stanie zapalnym okolicy łokcia, który występuje we wczesnym etapie choroby oraz zmianami degeneracyjnymi w strukturze kolagenu oraz zaburzeniach w ukrwieniu. Wynikają one z przeciążeń i mikrourazów prostowników nadgarstka i palców.
Jakie są objawy łokcia tenisisty?
Objawy łokcia tenisisty, jakie występują to:
- ból po stronie zewnętrznej stronie stawu łokciowego
- ból nasilający się przy zaciskaniu pięści lub przeproście nadgarstka
- ból może promieniować do zewnętrznej części przedramienia
Pacjent może odczuwać ból podczas otwierania drzwi, witania się poprzez podanie ręki czy też podnoszenia lekkich przedmiotów.
Kogo dotyczy to schorzenie?
Łokieć tenisisty, zwany również jako zespół nadkłykcia bocznego kości ramiennej, to przewrotna i potoczna nazwa, ponieważ rzadko dotyka osób grających w tenisa. Może ono dotykać osoby amatorsko uprawiające sport np. tenis, badminton lub squash. Choroba ta dotyczy osób, które wykonują wykonują pracę związaną z energicznym przeprostem i nawracaniem nadgarstka. Osoby szczególnie narażone to:
- stomatolodzy
- informatycy
- pracownicy biurowi
- hydraulicy
- elektrycy
- malarze
- dekoratorzy
- murarze
- ogrodnicy
Jak wygląda diagnostyka łokcia tenisisty?
W przypadku łokcia tenisisty diagnostyka polega na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu oraz badania klinicznego. Wykonuje się także badania obrazowe i histopatologiczne, aby wykluczyć inneprzyczyny. Specjalista może wykonać testy prowokacyjne takie jak test Cozena czy też Mila.
W badaniu fizykalnym warto różnicować tę jednostkę chorobową z cieśnią nadgarstka - badanie palpacyjne oraz testy diagnostyczne. Należy ocenić także korzenie nerwowe w odcinku szyjnym.
Najbardziej pomocne będzie zdjęcia obrazowe rezonansu magnetycznego (MRI) oraz obraz ultrasonograficzny (USG). RTG może być wykonane w celu wykluczenia złamań, zmian zwyrodnieniowych i innych patologii, jednakże będzie miało ono niską czułość, jeśli chodzi o drobne zwapnienia. W obrazie MRI mogą być widoczne m.in. zwapnienia w miejscu przyczepu więzadła. USG pozwala ocenić ciągłość ścięgna oraz daje możliwość obserwacji przesuwania się ścięgna podczas badania dynamicznego. Przy rozerwaniu ścięgna obraz może być niejednorodny przez krwiaki i wysięk. Co ciekawe zmiany w przyczepach mięśni nie muszą powodować objawów bólowych.
W badaniu histopatologicznym obserwowane są zmiany zwyrodnieniowe ścięgien, bezwładny układ włókien kolagenowych i zwiększone unaczynienie.
Metody leczenie łokcia tenisisty
Nieleczona entezopatia utrzymuje dolegliwości bólowe od 6-24 miesięcy. Jak wygląda leczenie? Leczenie tej dolegliwości można podzielić na zachowawcze i chirurgiczne. Polega ono głównie na zmniejszaniu dolegliwości bólowych oraz pomocy w powrocie do pełnej sprawności.
Stan ostry:
- leczenie farmakologiczne
- stabilizatory, ortezy - aby zapewnić odpoczynek kończynie górnej oraz ustabilizować ją w zgięciu w stawie łokciowym pod kątem 90 stopni, aby zmniejszyć ból i dalszą traumatyzację.
Fizjoterapia łokcia tenisisty
Po ustąpieniu fazy ostrej należy wdrożyć aktywną rehabilitację poprzez zwiększenie elastyczności, siły oraz wytrzymałości kończyny górnej.
Fizjoterapia polega m.in. na:
- ćwiczenia izometryczne
- ćwiczenia czynne
- ćwiczenia czynne z oporem
- terapia manualna
- kinesiotaping - technika mięśniowo-powięziowa
- masaż poprzeczny i funkcyjny
- mobilizacje stawowe
Fizjoterapia często dotyczy nie tylko obszaru łokcia, ale także innych struktur - odcinka szyjnego, klatki piersiowej, górnego otworu klatki piersiowej, a także przepony, ponieważ problem może wynikać ze struktur położonych wyżej. Odpowiednia technika zostanie wyznaczona przez fizjoterapeutę.
Fizykoterapia łokcia tenisisty
Uważana za jeden z filarów w leczeniu tendinopatii:
- jonoforeza
- pole magnetyczne
- leczenie skojarzone np. jonoforeza + pole magnetyczne małej częstotliwości
- ultradźwięki - zwiększają one elastyczność włókien kolagenowych, poprawiają krążenie, sprzyjają regeneracji tkanek. Stymulują także układ
wegetatywny (parasympatyczny) powodując obniżenie pobudliwości układu
współczulnego, a tym samym obniżenie progu bólowego. - fala uderzeniowa - nowoczesna i bardzo skuteczna metoda w wybranych
schorzeniach ortopedycznych. Terapia jest nieinwazyjna, aczkolwiek osoby wrażliwe mogą odczuwać ból lub dyskomfort. Zaleca się 3-5 zabiegów.
Zabiegi te działają przeciwbólowo, przeciwzapalnie, poprawiają przepływ krwi w tkankach i zmniejszają napięcie mięśniowe.
Leczenie chirurgiczne łokcia tenisisty
Leczenie operacyjne stosuje się, gdy leczenie zachowawcze po wykorzystaniu wszystkich technik nieoperacyjnych od momentu wystąpienia choroby do 12 miesięcy nie jest skuteczne - niewystarczające ustąpienie objawów, brak możliwości powrotu do pracy po 3 miesiącach rehabilitacji.
Jak zapobiegać łokciowi tenisisty?
Jak uniknąć łokcia tenisisty? Zapobieganie łokciowi tenisisty obejmuje stosowanie się w codziennym życiu do następujących zasad:
- Unikanie powtarzających się ruchów i obciążenia nadmiernie obciążających staw łokciowy, takich jak długotrwałe pisanie, gry na komputerze lub noszenie ciężkich przedmiotów.
- Regularne rozciąganie i wzmocnienie mięśni ramion i przedramion za pomocą odpowiednich ćwiczeń wzmacniających.
- Utrzymywanie właściwej techniki podczas wykonywania czynności, które mogą obciążyć staw łokciowy, takich jak podnoszenie ciężarów lub używanie narzędzi ręcznych.
- Stosowanie się do zasad ergonomii przy pracy przy biurku, aby uniknąć nadmiernego obciążenia stawów łokciowych.
- Regularne przerwy w pracy, aby pozwolić stawom łokciowym odpocząć i się zregenerować.
- Stosowanie okładów lodowych lub ciepłych na obolały staw łokciowy oraz stosowanie maści przeciwbólowej w przypadku wystąpienia bólu.
W razie nasilenia objawów łokcia tenisisty, należy skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, aby uzyskać odpowiednie leczenie i zalecenia dotyczące dalszej profilaktyki.
Piśmiennictwo:
1. Wójcik, G., Stawińska, T., Szulc, A., & Sokołowska, B. (2016). Diagnostyka i leczenie zachowawcze łokcia tenisisty= Diagnosis and conservative treatment of tennis elbow. Journal of Education, Health and Sport, 6(11), 98-107.
2. ŚWITOŃ, M. A., & KRUSZYNA, M. J. Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Powięź to tkanka łączna otaczająca komórki naszego ciała. Poznaj czym jest i jakie pełni funkcje w naszym organizmie.
25.06.2024
Kolorowe, elastyczne taśmy do kinesiotapingu naklejane na skórę można zobaczyć na ciałach sportowców, amatorów sportu, a nawet osób starszych. Jak działają i jakie są wskazania do stosowania plastrów kinesio?
13.06.2024
Rolowanie mięśni to jedna z metod automasażu przy pomocy specjalnego rollera. Znajduje szczególne zastosowania po treningach sportowców oraz amatorów.
21.02.2024